Turistički katalog

Turistički katalog tradicionalnih dova na području općine Vareš

Katalog  obuhvata slijedeća dovišta:

1. Iz ciklusa dova vezanih za Šejh Hajdar-dedinu dzamiju na Karićima; Vareš

     - Dovište i dzamija na Karićima

     - Dovište na Velikom Humu

     - Dovište na Budozeljskoj planini

     - Dovište na Selačkoj planini

2. Iz ciklusa dova vezanih za Sultan-Fatihovu dzamiju u Kraljevoj Sutjesci; Kakanj

     - Dovište kod Šejhove tekije / Šejhove pećine u Radonjićima, Vareš

     - Dovište Studenac u Strijezevu, Vareš

     - Dovište Šehitluci pod kraljevskim gradom Bobovcem, Vareš

3. Iz ciklusa dova vezanih za dzamiju u Crnoj Rijeci, Ilijaš

     - Dovište Šejhova voda u Zubetima, Vareš

4. Iz ciklusa dova vezanih za dzamiju u Solunu, Olovo

     - Dovište Velika Glava u Ligatićima, Vareš

     Iz ovog pregleda vidi se da iako se radi o dovištima na teritoriji Vareša, oni pripadaju različitim ciklusima dova na okolnim područjima Kaknja, Olova, Ilijaša, Breze i Visokog.

     Katalog bi dao tabelarni pregled svih ciklusa dova kako bi posjetilac stekao potpuni uvid u datu materiju i shvatio bitnost i obimnost prezentovane materije. Katalog bi bio upotpunjen, turističkom kartom općine Vareš, kao i podacima o nekim znamenitostima koje bi posjetilac mogao da vidi i posjeti uz put obilazeći dovišta, kao što je:

    - Stari kraljevski grad Bobovac

    - Stari kameni most u Varešu iz XVI vijeka

    - Stara kamena crkva u Varešu iz XVIII vijeka

    - Vareška dzamija

    - Rifaisko-bedevijska tekija u Varešu

    - Kovačke majdane na vodeni pogon u Oćeviji, Vareš

    - Brojne nekropole stećaka oko Vareša

    - Planinu Zvijezdu  i njena izletišta

    - Vodotoke u slivu rijeke Stavnje

     Prve i najkompletnije radove na temu dovišta u BiH, njihovom značaju je sa kulturno-historijskog i vjerskog aspekta napisao je rahmetli Muhamed Hadzijahić i objavio u Glasniku IZ BiH.

     Izradom ovog kataloga, temi dovišta bi se dodali još neki aspekti koji nisu ništa manje bitni: turistički, ekološki, zdravstveni i slično, a koji bi bio dostupniji svim građanima a ne samo redovnim posjetiteljima dovišta.

NARODNE NOŠNJE BOSNE I HERCEGOVINE

Turistički kataloga tradicionalnih dovišta na području općine Vareš

PROJEKAT

Na području centralne Bosne sačuvao  se veći broj tradicionalnih dovišta, od kojih su mnoga još aktivna, a naročito u okolini Vareša, Olova i Knezine.

     Ove dove na dovištima odrzavaju se svake godine u ciklusu, čiji se početak računa od Jurjeva (8. maj ) ili od Aliđuna (02.august ), a najčešće se vezu za neku od centralnih dzamija u tom kraju. Tako su poznati ciklusi dova vezani za Hajdar- dedinu dzamiju na Karićima-Vareš, Sultan Fatihovu dzamiju u Kraljevoj Sutjesci- Kakanj, staru dzamiju u Solunu-Olovo, staru dzamiju u Rakovoj Nozi- Ilijaš i dr.

     Večina dovišta jesu proplanci smješteni na planinskim visovima, pored rijeka, nekropola stećaka, starih Bošnjačkih (turskih) grebalja, pećina, turbeta ili dzamija, izvan naseljenih mjesta.

     Na ovaj način, osim tradicionalno nacionalnog-vjerskog značaja, ova dovišta postaju bitna i sa aspekta ekologije, turizma, zdravlja i uopšte sveukupnog društvenog zivota. Zavisno od značaja i pristupačnosti u toku godine posjećuje ih u danima dove veći broj vjernika iz obliznjeg kraja, ali i sve veći broj znatizeljnika, turista, planinara, ekskurzija iz svih krajeva Bosne, ali i iz inostranstva.

     Prmjetili smo da ne postoje organizovane i planirane aktivnosti oko omasovljavanja ovih posjeta kao ni kvalitetna prezentacija navedenih lokaliteta u smislu njihovog značaja za historijsko-kulturnu, prirodnu i drugu baštinu Bosne i Bošnjaka.

     Kao prvi korak na njihovoj popularizacijii prezentaciji široj javnosti, potrebno je izraditi turistički katalog (brošuru, afiš) koji bi fotografijama i tekstom dali najbitnije podatke o njima.

    Smatrali smo da bi u ovoj prvoj fazi bilo efektno izraditi katalog dovišta na općini Vareš:

- gdje se dovište tačno nalazi

- kojim putem se najlakše do dovišta dolazi

- znamenitosti koje se nalaze uz put i u blizini dovišta

- izvorišta vode u blizini

- najbliza naselja

- uslovi smještaja

- mogućnosti organizovanih dolazaka

- vrijeme tradicionalnih okupljnja na dovištima

Turistički kataloga tradicionalnih dovišta na području općine Vareš 

- izrada turističkog kataloga tradicionalnih dovišta na području općine Vareš

- prezentacija kulturno-historijske i prirodne baštine općine Vareš

- priprema, štampanje i promocija kataloga dovišta

- obilazak terena i snimanje kvalitetnih fotografija dovišta

- pisanje propagandnog teksta

- izrada mape

- slaganje i prelom materijala

- štampanje

- promocija i prezentacija kataloga

- postavljanje kataloga na web stranicu udruzenja

- timski rad

- povečanje interesovanja za kulturno – historijskog naslijeđa Vareša.

- veći i kvalitetniji broj posjeta Varešu